یک ساختمان از کنار هم قرار گرفتن اجزای مختلف از قبیل دیوار، سقف، کف و ستون ایجاد می شود. مصالح مورد نیاز برای ساخت هر یک از این موارد با دیگری متفاوت است. انتخاب مصالح مناسب برای ساخت دیوار از مهم ترین وظایف مهندس ساختمان به شمار می رود. زیرا بخش زیادی از وزن ساختمان مربوط به وزن مصالح دیوار است. تحقیقات نشان می‌دهند که آسیب ساختمان های سنگین در برابر زلزله یا حوادث مشابه بیشتر از ساختمان های سبک وزن است. به همین دلیل تا حد امکان مصالح سبک و مقاوم برای ساخت دیوار انتخاب می‌شود. در این مطلب می‌خواهیم به بررسی انواع مصالح دیوار بپردازیم. با ما همراه باشید.
انواع مصالح دیوار
بخش زیادی از مصالح ساخت و ساز صرف دیوارچینی می شود. مصالح مختلف موجود در بازار در گروه های طبیعی، سنتی و مصنوعی جای می گیرند. پیش از انتخاب مصالح مورد نیاز برای ساخت، باید نوع دیوار مشخص شود.
دیوار بر اساس عملکرد به دو نوع باربر و غیرباربر تقسیم می شود. دیوار باربر وظیفه تحمل وزن بخش های فوقانی و انتقال بار به فونداسیون را بر عهده داشته و قابل جابجایی یا تخریب نیست. مصالح مورد نیاز برای این بخش معمولاً از نوع سبک و مقاوم انتخاب می شوند. دیوارهای غیرباربر تنها وظیفه جداسازی فضای داخلی را بر عهده دارند.
انواع مصالح دیوار عبارتند از:
آجر
آجر متداول ترین نوع از انواع مصالح دیوار است که از گذشته تا به حال تغییرات زیادی پیدا کرده است. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی مدل های زیادی از این مصالح تولید و روانه بازار شده که نقاط ضعف سابق را ندارند. هر یک از این محصولات ویژگی های منحصر به فردی دارند؛ به عنوان مثال می توان به آجرهایی اشاره کرد که دمای محیط را به صورت کنترل شده کاهش می‌دهند. برخی دیگر نیز به واسطه فیلتر هوای تعبیه شده در ساختار خود، تصفیه هوای محیط را بر عهده دارند.
آجر فشاری
آجرهای قدیمی یا فشاری از ترکیب خاک رس و آب و فشار مواد حاصله داخل قالب های مستطیلی ایجاد می شود. آجرهای قدیمی مقاومت بالایی در برابر حرارت، رطوبت و نفوذ مواد شیمیایی دارند. به همین دلیل در انواع شرایط آب و هوایی قابل استفاده هستند. البته معایب آنها از قبیل وزن بالا، گران‌قیمت بودن و نداشتن تنوع در شکل و اندازه نیز باید مد نظر سازنده قرار گیرد.
آجر سفالی
بلوک یا آجر سفالی یکی دیگر از پرکاربردترین انواع مصالح دیوار است. این مدل مشابه آجر فشاری از ترکیب خاک رس و آب تهیه می شود. با این تفاوت که در ساختار آن حفرات و سوراخ هایی برای کاهش وزن تعبیه شده است. سوراخ های موجود علاوه بر کاهش وزن، موجب چسبندگی بیشتر به ملات شده و برای عبور میلگرد نیز کاربرد دارند. آجرهای سفالی در اندازه و طرح های مختلفی تولید می شوند. به همین دلیل دست طراح برای شکل دهی به دیوار باز است.
آجر لعابی
ایجاد پوشش لعابی در سطح آجر موجب افزایش مقاومت آن در برابر هوازدگی و فرسایش می شود. زیرا راهی برای نفوذ رطوبت یا مواد شیمیایی به بخش های داخلی وجود ندارد. آجرهای لعابی که دارای سطح صیقلی و صاف هستند، بیشتر برای دیوارهای تزئینی مورد استفاده قرار می گیرند.
آجر نسوز
ماده اولیه ساخت آجر نسوز بر خلاف مدل های دیگر، از پوکه معدنی و دیگر کانی ها تامین می شود. همچنین ساختار آن در حین تشکیل کاملاً منظم و مقاوم شکل می گیرد. به همین دلیل تحمل گرمایی فوق العاده ای داشته و در برابر دماهای بسیار بالا، خاصیت فیزیکی و شیمیایی خود را حفظ می کند. علت نام‌گذاری آن نیز همین موضوع است.
آجر ماسه آهکی
آجر ماسه آهکی یکی از انواع مصالح دیوار است که از ترکیب آهک و ماسه سیلیسی به دست می آید. مصرف این آجرها جز در شرایط خاص توصیه نمی شود؛ به عنوان مثال محیط نمکی یا اسیدی به دلیل افزایش احتمال خوردگی مکان مناسبی برای نصب این آجرها نیست. آجر ماسه آهکی در مقایسه با سایر آجرها جذب آب بیشتری دارد. همچنین با از دست دادن آب به سرعت منقبض می شود.
آجر جوش
ماده اولیه ساخت آجر جوش، خاکی است که در دمای بیش از 1000 درجه سانتی‌گراد (بدون خمیری شدن) پخته می شود. این خاک تا زمانی که دانه ها عرق کرده و به هم جوش بخورند، درون کوره نگهداری می شود. آجر جوش به واسطه ماده اکسید آهن (که برای عرق کردن خاک رس استفاده می شود) دارای رنگ سرخ یا سیاه است.
آجر رسی
آجرهای رسی به سادگی در برابر برخی مواد شیمیایی موجود در ملات خورده می شوند. در نتیجه دیوار به تدریج دچار کاهش ضخامت شده و از مقاومت آن کاسته می شود. مهم ترین راهکار در رابطه با بهبود مقاومت این آجرها کنترل ملات از لحاظ محتوا و درصد اختلاط است.
بلوک های سیمانی
بلوک سیمانی یکی از مقاوم ترین انواع مصالح دیوار است که در اندازه و اشکال مختلف تولید می شود. به همین دلیل معمار انعطاف بیشتری برای طراحی انواع دیوار با کمک این بلوک ها دارد. دیوارهای ساخته شده با بلوک سیمانی دوام و استحکام فوق العاده ای دارند. همچنین به دلیل عدم انتشار مواد شیمیایی خطرناک و یا خوردگی نیازمند نگهداری نیستند.
بلوک های شیشه ای
بلوک های شیشه ای نوع جدید و نوینی از انواع مصالح دیوار به شمار می روند. البته باید توجه داشت که این مصالح به دلیل عدم تحمل وزن زیاد و شفاف بودن، گزینه مناسبی برای دیوارهای باربر نیستند. از مزایای بلوک های شیشه ای می توان به عایق بودن در برابر حرارت و قابلیت عبور نور اشاره کرد.
ساندویچ پنل
ساندویچ پنل (sandwich panel) یکی از انواع مصالح دیوار است که به صورت پیش ساخته در اختیار سازندگان قرار می گیرد. پنل های مربوط به این مصالح از جنس آلومینیوم، گالوانیزه یا آلوزینک است. البته نوع آلوزینک به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر زنگ زدگی، خوردگی و پوسیدگی و همچنین قیمت مناسب بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. ساندویچ پانل از سه لایه رویین، هسته میانی (از جنس پلی اورتان و پلی استایرن) و پوشش زیرین تشکیل شده است. از مزایای این مصالح می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عایق صوتی
- عایق رطوبت
- قابل شستشو
- عایق سرما و گرما
- نصب سریع و راحت
- تنوع رنگ بسیار زیاد
- مقاومت بالا در برابر فشار
- مقاومت در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی
- کاهش آسیب به محیط زیست به دلیل قابلیت بازیافت
دیوار پیش ساخته
دیوار پیش ساخته با استفاده از مصالح مختلفی ساخته می شود. در حال حاضر انواع دیوار آماده گچی، بتنی، فلزی، آجری و … در بازار موجود است. مهم ترین نقطه قوت این دیوارها نصب سریع و راحت آنها می باشد. به همین دلیل پیشرفت پروژه سرعت گرفته و هزینه های تمام شده کاهش می یابد.
جمع بندی
ما در این مقاله بر آن شدیم تا انواع مصالح دیوار را مورد بررسی قرار دهیم. دیوارهای ساختمانی با استفاده از مصالح مختلفی ساخته می شوند.آجر، شیشه، بلوک سیمانی، ساندویچ پنل و دیوارهای پیش ساخته از جمله این موارد هستند. هر یک از مصالح ذکر شده دارای ویژگی های مخصوصی بوده و از لحاظ مقاومت، وزن، نفوذ رطوبت، نفوذ مواد شیمایی، عایق بودن و … با یکدیگر تفاوت دارند. انتخاب بهترین متریال ساختمانی برای دیوار در گرو مد نظر قرار دادن ویژگی آنها است. در پایان پیشنهاد می‌کنیم دیگر مقاله تهران دیزاین سنتر درباره مواد مورد استفاده در نمای دیوار را نیز مطالعه کنید.
