گسترش جمعیت در کل دنیا باعث شده است که نیاز به ساخت مسکن بالاتر رفته و به همین دلیل مصالح ساختمانی مختلف اهمیت ویژه ای پیدا کنند. مصالحی که استفاده از آن ها هم باعث کاهش هزینه نهایی ساخت مسکن و هم باعث افزایش ایمنی ساکنین ساختمان شود. به علاوه این مصالح باید طول عمر مناسبی داشته باشند و در برابر تغییرات آب و هوایی نیز مقاوم باشند. یکی از مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی بتن سبک است. این نوع بتن معمولا برای ساخت دیوار های جداکننده ، سقف های پیش ساخته و… استفاده می شود.
اگر قصد دارید با این بتن بیشتر آشنا شوید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
بتن سبک چیست؟
ساختار بتن سبک تقریبا مشابه بتن های معمولی است. این نوع بتن ها وزن کمتری نسبت به بتن های معمولی دارند و به همین دلیل در سال های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده اند. چگالی بتن های سبک معمولا بین 1440 تا 1840 کیلوگرم بر متر مکعب است که در مقایسه با بتن های معمولی حدود 600 تا 1000 کیلوگرم بر متر مکعب کمتر است. به همین دلیل از این نوع بتن برای ساخت سقف و عایق حرارت و صوت استفاده می شود. از طرف دیگر وزن سبک این نوع بتن باعث می شود که نیاز به استفاده از فولاد در ساختمان کمتر شده و در نتیجه هزینه کلی ساخت ساختمان پایین بیاید.
مزیت های استفاده از بتن سبک
به دلیل آن که در فرایند ساخت این بتن ها از روش عمل آوری درونی استفاده می شود ، این بتن ها مقاومت بالایی داشته و طول عمر ساختمان یا دیگر سازه های عمرانی را افزایش می دهند. همچنین وزن سبک آن ها باعث کاهش وزن سازه شده و در صورت بروز حادثه صدمات کمتری به بار می آورد.
بتن سبک دارای مقاومت بالایی در برابر آتش سوزی است و انتخاب مناسبی برای عایق بندی ساختمان هم هست. به علاوه این نوع بتن سطح بالاتری از رطوبت را در خود نگه می دارد و به همین دلیل ترک خوردگی سازه های مبتنی بر این بتن کمتر خواهد بود. نکته دیگر اینکه وزن سبک این بتن حمل و نقل آن را راحت تر کرده و باعث افزایش سرعت ساخت و کاهش هزینه ها خواهد شد.
معایب استفاده از بتن سبک
از آنجایی که سطح رطوبت در بتن سبک بیشتر است ، زمان خشک شدن آن نسبت به بتن معمولی طولانی تر خواهد بود. نکته دیگر اینکه در فرایند عمل آوری این بتن نباید از آب زیاد استفاده کرد. چرا که این نوع بتن نسبت به میزان آب بسیار حساس است. همچنین نسبت به بتن معمولی باید زمان طولانی تری را صرف مخلوط کردن کنید.
انواع بتن سبک و ویژگی های آن ها
در ادامه به بررسی سه نوع بتن سازه ای ، گازی و سلولی میپردازیم و ویژگی های آن ها را بیان میکنیم.
- بتن سازه ای
این نوع بتن از نظر ساختار و ویژگی ها تقریبا با بتن سازه ای معمولی یکسان است. تنها تفاوت بتن سبک سازه ای با بتن سازه ای معمولی در این است که در ساخت نوع سبک از سنگدانه های سبک تری استفاده می شود. به همین دلیل وزن آن به دو سوم وزن بتن معمولی کاهش می یابد. مهم ترین مشخصه بتن سازه ای وزن آن است. به همین دلیل در آیین نامه های ساختمانی معمولا وزن مجاز این بتن ها نوشته می شود. این وزن مخصوص معمولا از 1120 کیلوگرم بر متر مکعب کمتر است.
در ساخت این نوع بتن سبک از موادی مانند شیل ها ، پامیس ، آهن ، رس ، خاک اره و سبوس برنج استفاده می شود. این دانه ها طبیعی هستند اما می توان از دانه های سبک مصنوعی نیز استفاده کرد. به عنوان مثال پس مانده زغال کک ، سرباره یا تفاله اسفنجی ، رس متورم شده و خاکستر بادی برخی از نمونه های دانه های سبک مصنوعی هستند. به دلیل ترکیبات خاص انواع بتن سبک سازه ای در این بتن ها میزان مقاومت اهمیت چندانی ندارد
بنابراین در بخش هایی که تحمل بار یا فشار دارند استفاده نمی شود. البته در برخی از انواع آن ممکن است میزان تحمل فشار به بیش از 69 مگا پاسکال نیز برسد که در برخی کاربرد هایی که نیاز به مقاومت بیشتری دارند استفاده می شود. توجه کنید که در نگاه اول ممکن است استفاده از بتن سبک سازه ای گران به نظر برسد اما زمانی که به هزینه های کلی ساختمان می نگرید ، متوجه می شوید که استفاده از این بتن باعث کاهش هزینه های فونداسیون و در نتیجه هزینه های کلی ساختمان خواهد شد.
- بتن گازی
بسته به اینکه از چه روشی برای تولید بتن گازی استفاده می شود ، می توان آن را در دو دسته بتن گازی کفی و بتن گازی اتوکلاو دسته بندی کرد. در بتن گازی کفی معمولا حدود 20 درصد از بتن از هوا تشکیل شده و این هوا از طریق تزریق عامل کف ساز به مخلوط سیمان یا ملات ایجاد می شود.
این نوع بتن ها معمولا در سازه های حجیم و ابعاد بزرگ استفاده می شوند. به عنوان مثال برای ساخت دیواره ها ، چاه ها ، تونل ها ، لوله های فاضلاب و دیگر محل هایی که دسترسی به آن ها کمی دشوار است از انواع بتن گازی کفی استفاده می شود.
بتن گازی اتوکلاو نیز در اثر افزودن پودر آلومینیوم به مخلوط ماسه ، سیمان و آب ایجاد می شود. این بتن نسبت به بتن کفی وزن و مقاومت بالاتری دارد. به همین دلیل از آن برای ساخت عایق های صوتی و حرارتی و تثبیت معابر تاسیسات استفاده می شود. پودر آلومینیوم اضافه شده به مخلوط این نوع بتن معمولا دارای نسبت وزنی 2 تا 5 درصد بوده و به منظور افزایش مقاومت آن استفاده می شود.
توجه کنید که در فرایند تولید بتن سبک گازی انتخاب عامل کف ساز اهمیت بسیاری دارد. عامل کف ساز همان عاملی است که باعث ایجاد فاصله در میان دانه های بتن شده و در ساختار آن حباب ایجاد می کند. در خال حاضر بهترین عامل کف ساز موجود پودر آلومینیوم است و اصلی ترین مواد خام مورد استفاده در ساخت انواع بتن سبک گازی آهک ، ماسه کوارتزی ، سیلیس و سیمان هستند.
- بتن سلولی
این نوع بتن ها از ترکیب آب و سیمان و مواد دانه درشت ساخته می شود. بسته به اینکه نسبت سیمان به مصالح دانه درشت چقدر باشد ، چگالی این نوع بتن متفاوت است. توجه کنید که در ساخت این بتن هیچ گونه مصالح ریزدانه نظیر ماسه استفاده نمی شود.
همچنین اندازه مصالح دانه درشت می تواند از 7 تا 75 میلی متر متغیر باشد. برای آن که بتن سبک سلولی مقاومت بیشتری داشته باشد ، بهتر است از مصالح دانه درشت بدون لبه استفاده کرد. چرا که این موضوع باعث کاهش احتمال خردشدگی در هنگام بارگذاری می شود. به همین دلیل از این نوع بتن ها برای ساخت دیوار های باربر نیز می توان استفاده کرد.
سخن پایانی
انواع بتن سبک معمولا برای ساخت دیوارهای میانی ، افزایش ضخامت سقف ، محافظت از سازه های فولادی در برابر آتش یا خوردگی ، عایق کاری دیوار ها ، عایق کاری لوله کشی ها ، ایجاد عایق حرارتی در سقف ها و ماده پرکننده پانل های دیواری استفاده می شوند. این نوع بتن ها به دلیل وزن پایین طرفداران زیادی داشته و معمولا با قیمت پایینی عرضه می شوند.
در این مقاله تلاش کردیم اصلی ترین انواع بتن سبک و ویژگی های آن ها را به شما معرفی کنیم. توصیه ما این است که پیش از خرید حتما درباره کاربرد های انواع بتن تحقیق کنید تا در فرایند ساخت ساختمان دچار مشکل نشوید.